Volkanik Patlamanın Tarihe İşlediği Herculaneum Parşömenleri
MS 79 yılında, Vezüv Yanardağı’nın patlaması sonucu İtalya’nın Pompeii ve Herculaneum kentleri yerle bir oldu. Herculaneum’da bulunan yaklaşık bin 800 adet antik papirüs tomarı, günümüzde “Herculaneum Parşömenleri” olarak bilinmektedir.
Derin Felsefi ve Edebi Metinleri Barındırıyorlar
Bu parşömenler, antik Yunan ve Roma dünyasına ait derin felsefi ve edebi metinlere ev sahipliği yapmaktadır. Ancak volkanik ısı nedeniyle kömürleşmiş bu tomarlar, fiziksel olarak dokunulamaz durumdadır; herhangi bir müdahalede anında toza dönüşmektedirler.
Yenilikçi Metotlarla Çözülmeye Çalışılıyor
Bilim insanları, X-ışını taramaları, yapay zeka ve mürekkep algılama teknolojileri gibi yenilikçi metotlar geliştirerek, kırılgan parşömenlerin açılmadan okunmasını hedeflemektedirler. Oxford Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, Diamond Light Source tarama tesisi üzerinde gerçekleştirdikleri çalışmalarla bazı Yunanca kelimeleri açığa çıkarmayı başarmışlardır. Ancak metnin tamamının çözülmesi için daha ileri yöntemlere ihtiyaç duyulmaktadır.
15 Milyon TL Değerindeki Bulmaca
15 milyon Türk Lirası ödülle desteklenen bir yarışma düzenlenerek, Herculaneum parşömenlerindeki gizli metinleri tamamen açığa çıkarabilecek algoritmalar geliştirilmeye çalışılmaktadır. Yarışmanın kazananlarına 400 bin sterlinlik ödül verilecektir. Yarışma tarihi olarak 31 Aralık belirlenmiştir.
Bu tür projelerin daha önce de başarılı örnekleri bulunmaktadır. Bir grup öğrenci, Paris’teki bir parşömende yapay zeka kullanarak metni çözmüş ve 550 bin sterlinlik ödül kazanmışlardır. Bilim insanları, “Bu parşömenlerdeki metinleri kurtaracağız. Ancak bunun için yetenekli mühendislerin yaratıcı çözümlerine ihtiyacımız var” sözleriyle çabalarını sürdürmektedirler.
Herculaneum Parşömenleri: Antik Dünyanın Sırlarını Koruyor
İleri teknikler kullanılarak, Herculaneum parşömenlerinin incelenmesiyle Platon’un son gecesi gibi tarihsel olaylara dair detaylar gün yüzüne çıkmıştır. Bilim insanları, bu keşiflerin antik Yunan-Roma kültürü ve düşünce yapısı hakkında yeni bilgiler sunabileceğini belirtmektedirler.
Yazının devamını okumak için bağlantıya tıklayabilirsiniz.
